Joris Swinkels - 15 oktober 2023Het Derde Perspectief.
In een concflict is er bijna altijd sprake van een verschil in perspectief, de positie die meestal onbewust ingenomen wordt t.o.v. een bepaalde gebeurtenis. Dat we als mensen perspectieven innemen is nodig en natuurlijk.
Het Eerste Perspectief.
Een positie vanuit waar je naar iets kijkt. Onze (onbewuste) mind neemt een positie in, maakt een ordening. Het geeft het gevoel van kennen, weten, controle. Om te overleven en om veilig te voelen.
Wat is gevaarlijk, wat is veilig. Welk fruit is rijp, welk rot. Hoe snel gaat een voertuig en komt het naar mij toe of gaat het van mij af. Allemaal functionele indelingen die ons in staat stellen te overleven en controle te hebben over situaties.
Zonder een (onbewust) perspectief gaan we niet over tot actie. Als we geen perspectief innemen dat de treden van de houten trap vast zitten, zullen we onmogelijk de trap afdalen. Als we het persepctief hebben dat de weg vrij is om over te steken zullen we aanstalte maken. Als we het perspectief heben dat inenten belangrijk is om enge ziektes te voorkomen tijdens een reis dan zullen we dat doen.
Voor elke actie, mening, gebeurtenis is er een perspectief dat het zal verantwoorden.
Het Tweede Perspectief.
De perspectieven zijn echter niet altijd gelijk tussen mensen en zelfs niet binnen één persoon. Kennis en intuïtie spelen een rol in het onbewust tot stand komen van perspectieven. Het lezen van nieuwe kennis kan een perspectief dan ook nuanceren of veranderen. Perspectieven die belangrijk zijn voor ons eigen gevoel zullen we echter niet snel veranderen daar we een deel van onze identiteit er aan ontlenen.
Een verschil in perspectief kent velen oorzaken en hoeft niet tot een conflict te leiden maar als er een conflict is dan is er meestal ook een verschil van perspectief.
De relatie met je levenspartner is een goed voorbeeld om gewaar te worden wat er gebeurd. Als je een conflict ervaart met je partner dan is er een situatie of gebeurtenis waar je mogelijk een verschillend perspectief op hebt. De meest voor de hand liggende reactie is dat beide nu hun eigen perspectief gaan verdedigen, beargumenteren of dat van de ander aanvallen of onderuit halen. We weten allemaal hoe lang dat kan duren en wat daarvan de uitkomst is.
In veel gevallen is er dan een (tijdelijke) verwijdering van elkaar, een afname van liefdevolle acties en positieve aandacht en een afname in het ‘samen’ kunnen bewegen.
Een tussenoplossing om beide een stukje tegemoet te komen resulteert eigenlijk in twee verliezers die om wille van de relatie kiezen genoegen te nemen met minder.
Het Derde Perspectief.
Maar als de een het perspectief van de ander volledig en oprecht ruimte geeft als mogelijkheid, zonder daarbij in een slachtofferrol te stappen dan zie je dat de ander vanaf dat moment ook vaak pas echt ruimte kan maken voor de optie van de eerste.
Wat er ontstaat als beide oprecht het perspectief van de ander in volledigheid omarmen is dat er ineens een derde perspectief ontstaat dan voorheen niet zichtbaar was. Dit derde perspectief is niet gelijk aan het ene noch aan het andere maar wordt daarna door beide partners geprefereerd boven hun oorspronkelijke perspectief. Deze magische creatie die pas ontstaat als beide tegengestelde perspectieven omarmt worden noemen we het derde perspectief.
Voetnoot:
Bij een verminderde hechting of identificatie met persoonlijke perspectieven ontstaat de mogelijkheid om vanuit waar-achtigheid ‘het derde perspectief’ direct expressie te geven, zonder de hierboven beschreven voor stadia. Mensen die beoefend zijn hierin zullen weinig weerstand ervaren in hun leiding geven. Ook zullen ze gewaar worden van eigen onzuiverheden in het spreken door het gewaarzijn van tweede perspectieven van anderen op hun spreken.
